De gehonoreerde projecten betreffen de ontwikkeling van nieuwe technieken en processen op het gebied van de analytische chemie / conservering en de heterogene katalyse / duurzame chemie.

Analyse van licht-geïnduceerde degradatieprocessen

Maarten van Bommel, hoogleraar Natuurwetenschappelijke aspecten van conservering en restauratie van cultureel erfgoed, leidt het project 'Chemistry of Light Induced Degradation – a feasibility study' (acronym: COLD). Het wordt uitgevoerd in samenwerking met onderzoekers van het Centre for Analytical Sciences Amsterdam en laserfysici van het LaserLaB van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Heel veel chemische verbindingen zijn gevoelig voor licht. Dit kan een voordeel zijn, bijvoorbeeld als (UV) licht gebruikt kan worden voor waterzuivering. In veel gevallen is het een nadeel. Voedsel, zoals groente, verliest zijn kleur onder invloed van licht en vitamines kunnen verdwijnen. Kleurstoffen die zijn gebruikt bij het vervaardigen van kunstobjecten kunnen letterlijk verbleken, waardoor de esthetische waarde grotendeels verloren kan gaan. In het COLD project wordt een apparaat gebouwd waarmee het mogelijk is om heel snel en heel efficiënt de invloed van licht te kunnen bestuderen in veel verschillende situaties. Met dergelijke apparatuur is bijvoorbeeld te onderzoeken welke stoffen stabiel zijn, en welke (mogelijk giftige) verbindingen worden gevormd.

Katalyse voor duurzame synthese van cyclohexylamines

Raveendran Shiju, universitair hoofddocent in de groep voor Heterogene Katalyse en Duurzame Chemie, leidt het onderzoek 'Heterogeneous Catalysts for Chemo-selective Synthesis of Cyclohexylamines' (acronym: Catamine). Dit maakt onderdeel uit van het UvA onderzoekszwaartepunt Sustainable Chemistry en wordt uitgevoerd in samenwerking met DSM.

Aminen vormen een belangrijke klasse van verbindingen die als tussenproducten voor geneesmiddelen, landbouwhulpstoffen, rubbers, waterbehandelingschemicaliën en oplosmiddelen ingezet kunnen worden. Cyclohexylamines zijn een relevant deel van deze amine-familie. Ze worden over het algemeen geproduceerd via twee routes, maar de voornaamste is via hydrogenering van aniline met behulp van kobalt of nikkel katalysatoren. Dit kent een relatief laag rendement, vereist hoge temperatuur en hoge druk en verbruikt grote hoeveelheden niet-herbruikbare katalysatoren. In het Catamine project worden nieuwe katalysatoren ontworpen voor een veel duurzamer procesvoering met hoog rendement en onder milde omstandigheden.